Inleiding

In dit blog geef ik een kritisch-reflectieve en onderzoekende beschouwing van mijn handelen op het gebied van onderwijspedagogiek, vakdidactiek en vakinhoud. Dit doe ik vanuit de context van een professional, met mijn werksituatie als docent Science & Technology bij 2College Durendael als uitgangspunt. Ik reflecteer op diverse leersituaties uit mijn beroepspraktijk en ondersteun dit met verschillende (theoretische) bronnen.

Deze praktijksituatie analyseer ik systematisch, traceerbaar en resultaatgericht, waarbij ik externe feedback integreer. Dit blog kan worden gezien als een zelfevaluatie.

Voordat ik docent werd, was ik actief in het bedrijfsleven. Ik heb daar verschillende rollen vervuld, van uitvoerend tot management, en van staf tot projectmatig werk. Ik heb op verschillende niveaus binnen de bedrijfshiërarchie gewerkt en was in de laatste vier bedrijven onderdeel van het managementteam. Dit heeft mij veel trainingen opgeleverd, waarbij ik mijn groei als leidinggevende en mijn verantwoordelijkheid voor de resultaten van mijn afdeling nauwgezet heb gevolgd. Mijn bijdrage had immers effect op het bedrijfsresultaat. Het verbeteren van processen en persoonlijk handelen wordt dus objectief gemeten en regelmatig beoordeeld. Vanwege mijn ervaring met het analyseren, optimaliseren en waarborgen van processen, wil ik analytische tools en modellen uit het bedrijfsleven toepassen. Echter, na vier jaar ervaring in het onderwijs, merk ik dat steeds meer bedrijfskundige modellen hun weg vinden naar het onderwijs. Een goed voorbeeld hiervan is de Deming-cirkel (plan, do, check, act).

De volgende modellen voor analyse zal ik gebruiken:

Ist-Soll Analyse

Ist-Soll analyse, wie ben ik

Hieronder presenteer ik diverse bronnen die een duidelijk beeld geven van mijn huidige situatie. Het betreft een breed scala aan bronnen gespreid over meerdere jaren. Hoewel dit geen ‘foto’ maar een ‘video’ is, wat betekent dat het een ontwikkeling over tijd toont in plaats van een momentopname, constateer ik een consistent patroon in mijn handelen.

De bronnen zijn:

-Feedback collega over handelen in het bedrijfsleven, januari 2021
-Onderzoek Enneagram test, februari 2022
-Arbeidsanalyse, februari 2022
-Discovery Insight, maart 2023
-Held van het HBO, januari 2024
-Artikel Techniekdocent, april 2024
-Feedback mentor, mei 2024
-Beoordelingsgesprek mei 2024

Ist-Soll analyse, wie wil ik zijn

Na 25 jaar in het bedrijfsleven en bijna 5 jaar als docent, heb ik een duidelijk beeld van het type docent dat ik wil zijn. Hieronder staan de speerpunten die voor mij belangrijk zijn:

-Vakmanschap
Ik voel me op mijn gemak in mijn rol wanneer ik werk vanuit een solide theoretische basis. Wijsheid is immers kennis maal ervaring, vandaar het cliché “verstand komt met de jaren”.
Vanuit vakmanschap is het aangenaam om een dialoog aan te gaan met collega’s, te innoveren en te overtuigen.

-Werken vanuit overwicht én kennisoverdracht, niet vanuit hiërarchie
Als leidinggevende heb ik de meeste groei ervaren wanneer ik werkte vanuit functioneel leiderschap in plaats van hiërarchisch overwicht. Dit vertaalde zich meestal in diepgaande systeemkennis van de operatie, administratief pakket of het ecosysteem van de organisatie. Leiderschap gebaseerd op louter anciënniteit vind ik persoonlijk geen sterk argument en achterhaald.

-Werken vanuit eigen motivatie (plezier binnen de comfortzone en daardoor excelleren)

Ik heb lang gewerkt vanuit het credo “treed buiten je comfortzone om te groeien”. Dit is echter van korte duur en dient meer als een middel om je wereld te vergroten met nieuwe ideeën of inzichten. Hoewel waardevol, is het niet duurzaam. Ik geloof in duurzame groei door juist binnen de comfortzone te blijven, waarbij mijn definitie van comfortzone is “doe wat je echt leuk vindt”. Vanuit plezier komt de motivatie om in jezelf en je werk te investeren, waardoor je er geleidelijk beter in wordt. Dit heb ik regelmatig gezien bij verschillende collega’s. Dit vereist moed en acceptatie.

-Werken vanuit de relatie met de leerling
Samenwerken aan projecten, het overwinnen van obstakels en het vieren van het leerproces is voor mij een sterke motivatie. Leerlingen brengen vaak anekdotes die ik gebruik als leermoment voor de toevallige luisteraar. Door mijn relatie met de leerlingen heb ik een netwerk opgebouwd binnen en buiten mijn technische school.

-Werken vanuit technologie
Een advies van mijn vorige directeur was: als je iets echt leuk vindt, kun je niet stoppen met erover praten. Dat geldt voor mij met technologie. Het ontrafelen van de schijnbare magie van technologie is enorm fascinerend. Mijn enthousiasme is oprecht en dat merken mensen en leerlingen tijdens gesprekken. Dit leidt vaak tot nieuwe projecten of geïnteresseerde collega’s en leerlingen.

Hieronder zijn de scores voor mijn interessegebieden weergegeven. Het is duidelijk hoe deze gebieden zich tot elkaar verhouden en aanstuiten op de interessegebieden van de soll-situatie.

Benchmark

Benchmarking omvat de volgende stappen. Een bedrijfskundig model dient het onderzoek en hoeft daarom niet volledig te worden toegepast. In dit blogartikel ligt de focus op stap 2. De Ist-Soll-Analyse en SWOT-Analyse overlappen grotendeels met de benchmark, waardoor ook de andere stappen worden belicht. Vaak versterken bedrijfskundige modellen elkaar.

Stap 1: Bepaal waarop benchmarking moet worden toegepast
Stap 2: Bepaal de benchmark partners
Stap 3: Bepaal de methode en verzamel benodigde gegevens
Stap 4: Bepaal de kloof
Stap 5: Bepaal toekomstige prestatieniveaus
Stap 6: Maak de benchmark bevindingen bekend en zorg voor acceptatie
Stap 7: Stel actieplannen op
Stap 8: Implementeer het plan

Benchmark partners

Wanneer men de secties D&P en M&N als benchmark gebruikt, vallen er een aantal punten op:

– Er is een heldere structuur aanwezig:
          – Sectieoverleg,
          – Studiemiddagen,
          – Een goed ingerichte teamomgeving.

– Specialisme is aanwezig:
          – Toetsing,
          – Curriculum van het vak,
          – Examenprogramma / PTA.

– Er is een beleid voor de vakken en onderwijsmethoden.

Dit zou ik willen omschrijven als een uitstraling van rust en vertrouwen.

DISC-methode

Naast het gebruik van de Ist-Soll-analyse, Benchmarking en SWOT, wil ik ook de DISC-methode noemen. De DISC-methode is geen analyse, maar een manier om bewust te zijn van mechanismen die gedrag beïnvloeden. Aangezien gedrag een belangrijke factor is voor het behalen van doelen, beschouw ik het als een waardevolle toevoeging.

Om de valkuilen uit de SWOT-analyse te vermijden, zal ik de DISC-methode moeten integreren in mijn plan.

SWOT analyse

Hieronder volgt een overzicht van de valkuilen die mijn pad naar de gewenste situatie kunnen hinderen, gebaseerd op de Enneagramtest en de Discovery Insights persoonlijkheidstest.

Een SWOT-analyse omvat natuurlijk ook sterktes, kansen en bedreigingen. Maar ik heb alleen invloed op de ‘valkuilen’, aangezien de andere elementen door externe factoren worden bepaald.

Het volledige rapport is te vinden via de links in dit blog. Daarom zal ik me beperken tot de punten die relevant zijn voor mijn doel.

Valkuilen vanuit de Discovery Insights persoonlijkheidstest:

– Misplaatst optimisme
– Mogelijk niet alles afronden waaraan begonnen is.
– Idealistisch in relaties – streeft ernaar dat iedereen gelukkig is.
– Kan gedeprimeerd raken bij verveling of het moeten uitvoeren van saaie taken.
– Kan taken laten liggen en niet voltooien.

Valkuilen vanuit het Enneagram:

– Impulsiviteit
– Rusteloosheid
– Onmatigheid

Allergieën vanuit het Enneagram:
(taken die vermeden zullen worden)

– Saaiheid
– Voorspelbaarheid
– Routine

Handvatten uit de persoonlijkheidstest:

– Het rustig aan doen en zaken goed overdenken.
– Formeler en minder indiscreet zijn.
– In opperste concentratie alleen werken voor langere tijd.
– Meer balans en matiging in het leven brengen.